De Consumentenbond heeft een officiële klacht ingediend tegen Meta, het moederbedrijf van Facebook en Instagram, bij de Europese Commissie. De consumentenorganisatie stelt dat het socialemediabedrijf onvoldoende doet om advertenties van nepwebshops te weren. Deze webshops lijken legitiem, maar leveren na betaling niets aan hun klanten. Het probleem is ernstig, en de tijd dringt om hiertegen op te treden.
Nepwebshops floreren op Facebook en Instagram
Volgens de Consumentenbond worden consumenten via Facebook en Instagram systematisch naar nepwebshops geleid door middel van misleidende advertenties. Bij een recent onderzoek naar meer dan 100 van deze frauduleuze websites, bleek dat maar liefst 71 actief adverteerden op de platforms van Meta. Dit wijst erop dat Meta weinig doet om de identiteit van adverteerders te controleren, wat de deur wagenwijd openzet voor misbruik.
Grote online platforms, zoals Meta, zijn volgens de Digital Services Act (DSA) verplicht om actief op te treden tegen malafide content en risico’s voor consumenten zoveel mogelijk te beperken. Deze Europese wet is al een jaar van kracht, maar Meta lijkt hier niet aan te voldoen. Daarom roept de Consumentenbond de Europese Commissie op om in te grijpen en het bedrijf te dwingen zijn verantwoordelijkheid te nemen.
Nepwebshops moeilijk te herkennen
Een van de redenen waarom zoveel consumenten in de val trappen, is dat de nepwebshops er professioneel uitzien. De sites hebben een gelikt ontwerp, bevatten vrijwel foutloze teksten en tonen zelfs overtuigende – zij het valse – recensies. De Consumentenbond benadrukt dat dit het moeilijk maakt voor consumenten om onderscheid te maken tussen echte en neppe webwinkels.
Bij bijna de helft van de onderzochte nepwebshops kunnen consumenten zelfs met iDEAL betalen, wat vertrouwen wekt. “iDEAL heeft een betrouwbaar imago. Veel consumenten denken dat het veilig is omdat het bij de bank hoort, maar criminelen hebben ook toegang tot dit systeem,” waarschuwt Sandra Molenaar, directeur van de Consumentenbond. Zij roept Nederlandse banken op om kritischer te kijken naar wie gebruik maakt van hun betaaldiensten.
Meta’s lakse houding en de last voor de politie
Naast het gebrek aan preventie, verwijt de Consumentenbond Meta een laks optreden na meldingen van nepwebshops, ook als deze door de politie zijn gedaan. Volgens de bond verwijdert Meta slechts de specifieke advertenties die worden gemeld, zonder verdere actie te ondernemen tegen de gehele malafide webshop. Dit leidt ertoe dat de criminelen gemakkelijk nieuwe advertenties kunnen plaatsen.
“De fraudeafdeling van Meta vereist voor elke afzonderlijke advertentie een compleet rapport met onderbouwing,” zegt Molenaar. “Maar dit legt een onmogelijke druk op de politie. Meta zou, op verzoek van de politie, gewoon alle advertenties moeten verwijderen die naar de criminele website verwijzen.”
Aangifte doen blijft belangrijk, maar is niet genoeg
Consumenten die slachtoffer zijn geworden van een nepwebshop worden geadviseerd aangifte te doen bij de politie. Hoewel de kans klein is dat zij hun geld terugkrijgen, helpt hun melding om de frauduleuze websites uit de lucht te halen en zo nieuwe slachtoffers te voorkomen.
Het is duidelijk dat er dringend actie nodig is om consumenten te beschermen tegen deze grootschalige fraude. Meta moet zich houden aan de Europese wetgeving en meer verantwoordelijkheid nemen in het weren van frauduleuze advertenties. De tijd van laksheid is voorbij – de veiligheid van consumenten moet nu voorop staan.